I) Kilka uwag na temat pomagania ofiarom przemocy w rodzinie:
Nie pomagaj na siłę
Jeśli będziesz wywierać na osobę doznającą przemocy wpływ lub nacisk, możesz sprawić, że to Ciebie będzie postrzegała, jako osobę „zmuszającą” ją do podjęcia wymaganych przez ciebie zajęć, zachowań. W jej oczach staniesz się sprawcą.
Proponuj – decyzje musi podjąć sama
Jeśli ofiara przemocy sama podejmie określoną decyzję (nie zostanie w żaden sposób do niej zmuszona), istnieje większe prawdopodobieństwo, że w niej wytrwa i np.: nie wróci do sprawcy przemocy, nie wycofa sprawy rozwodowej, karnej itp.
Jednym słowem zmniejszasz ryzyko popadnięcia przez nią w pułapkę „miodowego miesiąca”.
Wspieraj, motywuj, podnoś samoocenę
To główne założenie pracy z osobami doświadczającymi przemocy w rodzinie. Powracanie do psychicznej normy jest możliwe dzięki wierze we własne możliwości, siły, samodzielnemu podejmowaniu decyzji oraz ponoszeniu ich konsekwencji – zarówno negatywnych, jak i pozytywnych.
Bądź cierpliwy
Ofiary przemocy bardzo często wycofują się z podjętych działań. Pamiętaj, ze jest to zachowanie charakterystyczne dla ofiar przemocy. Ona nie robi tego na złość Tobie! Nie wymuszaj więc ponownej zmiany jej decyzji, nie „karz” za zachowanie niezgodne z Twoimi oczekiwaniami. Zyskasz w ten sposób w oczach klienta, jako profesjonalista. Będzie on wiedział, że zawsze może liczyć na Twoje wsparcie, bez względu na podjętą przez siebie decyzję. Zwiększasz w ten sposób szanse na podtrzymanie kontaktu terapeutycznego.
Zadbaj o siebie
Jeśli będziesz wywierać na osobę doznającą przemocy wpływ lub nacisk, możesz sprawić, że to Ciebie będzie postrzegała, jako osobę „zmuszającą” ją do podjęcia wymaganych przez ciebie zajęć, zachowań. W jej oczach staniesz się sprawcą.
Proponuj – decyzje musi podjąć sama
Jeśli ofiara przemocy sama podejmie określoną decyzję (nie zostanie w żaden sposób do niej zmuszona), istnieje większe prawdopodobieństwo, że w niej wytrwa i np.: nie wróci do sprawcy przemocy, nie wycofa sprawy rozwodowej, karnej itp.
Jednym słowem zmniejszasz ryzyko popadnięcia przez nią w pułapkę „miodowego miesiąca”.
Wspieraj, motywuj, podnoś samoocenę
To główne założenie pracy z osobami doświadczającymi przemocy w rodzinie. Powracanie do psychicznej normy jest możliwe dzięki wierze we własne możliwości, siły, samodzielnemu podejmowaniu decyzji oraz ponoszeniu ich konsekwencji – zarówno negatywnych, jak i pozytywnych.
Bądź cierpliwy
Ofiary przemocy bardzo często wycofują się z podjętych działań. Pamiętaj, ze jest to zachowanie charakterystyczne dla ofiar przemocy. Ona nie robi tego na złość Tobie! Nie wymuszaj więc ponownej zmiany jej decyzji, nie „karz” za zachowanie niezgodne z Twoimi oczekiwaniami. Zyskasz w ten sposób w oczach klienta, jako profesjonalista. Będzie on wiedział, że zawsze może liczyć na Twoje wsparcie, bez względu na podjętą przez siebie decyzję. Zwiększasz w ten sposób szanse na podtrzymanie kontaktu terapeutycznego.
Zadbaj o siebie
II) Etapy pomocy
Pomaganie osobom doświadczającym przemocy w rodzinie, jest procesem, który można podzielić na kilka etapów:
- Rozpoznanie przemocy – wszelkie zgłaszane jej przejawy wymagają indywidualnego rozpatrzenia, przede wszystkim po to, aby proponowane i podejmowane działania nie wpłynęły na pogorszenie się sytuacji ofiary.
- Wstępna diagnoza– zorientowanie się, czy i jakie bezpośrednie niebezpieczeństwo zagraża ofiarom; czy potrzebne jest odizolowanie ofiary od sprawcy, kto może i powinien zareagować.
- Interwencja – działanie w celu zatrzymania przemocy podejmowane nie tylko przez policję, ale także inne służby czy osoby.
- Diagnoza szczegółowa – dokładne rozpoznanie sytuacji rodziny – jej potrzeb, rodzajów stosowanej przemocy, zasobów, deficytów itp.
- Opracowanie planu pomocy uwzględniającego wszelkie możliwe działania mogące wpłynąć na zmianę funkcjonowania rodziny. Plan pomocy zaakceptować ma przede wszystkim osoba doświadczająca przemocy w rodzinie!
- Realizacja planu pomocy – przy wychodzeniu z sytuacji przemocy, trwającej nieraz wiele miesięcy, niezbędne jest zaplanowanie kolejnych kroków, poczynając od drobnych, na coraz trudniejszych zadaniach kończąc. Taka kolejność postępowania wpływa korzystnie na wzrost poczucia własnej wartości ofiar, co jest niezwykle istotnym, jeśli nie najważniejszym rodzajem oddziaływania terapeutycznego.
- Korekta planu pomocy – śledzenie na bieżąco realizacji planu i wprowadzanie w razie potrzeby zmian prowadzących do bardziej skutecznego działania, pozwala jeszcze efektywniej umacniać ofiary w powziętych decyzjach.